Hawaiiaanse Trivia

Dit is het laatste gewone bericht van ons. Vandaag hebben we ons toegelegd op de Zon en het zwembad, dus geen verhalen die de moeite waard zijn (anders dan zonnig weer en 27 graden).

Morgen hebben we nog een trip gepland, en zijn we pas in het begin van de avond in het hotel. Daarna moeten we inpakken, want vrijdagochtend vetrekken we vanaf hier, en vliegen we via Honolulu en Newark naar Amsterdam. Daar komen we naar verwachting op zondagochtend om 07:15 uur aan. Rond het eind van de ochtend hopen we dan in Heikant aan te komen. Mocht er nog gelegenheid zijn, proberen we jullie onderweg van de vorderingen op de hoogte te houden.

Geheel in traditie (OK het is de 2e keer..) probeer ik weer wat weetjes over Hawai’i aan jullie te slijten.

• Hawai’i (ja dit is de correcte spelling) is zo’n 1800 jaar geleden ontdekt door Polynesiërs. Die met kano’s enorme afstanden aflegden. En dus niet door James Cook in het einde van de 18e eeuw.
• Toen Cook de eilanden ontdekte noemde hij ze de “Sandwich” eilanden, naar zijn financiële sponsor de 4e Earl of Sandwich.
• De eerste keer dat Cook arriveerde op Hawai’i (The Big Island), werd hij aangezien voor de god Lorono (de god van de voorspoed), dit omdat toevallig een feest gevierd werd ter ere van die god. Na zijn vertrek kwam hij in een storm terecht bij Maui (net ten noorden van Hawai’i). Hij kwam dus met een gebroken mast weer terug op Hawai’i. Dit maakte zijn goddelijkheid volgens de bewoners enigszins dubieus. Een god had immers geen last van het weer en een god zou zeker geen schade oplopen in een storm. Daarbovenop was het erg vreemd dat Lorono terug kwam, nadat ze net klaar waren met het vieren van zijn feest. Een paar lokale inwoners stalen daarop een boot van Cook. Dat was hem al eerder overkomen, en de standaardoplossing was om één van de leden van de Koninklijke familie te gijzelen. De bewoners hadden daar toch wel problemen mee, en doden Cook en vier van zijn mannen. Dit gebeurde zo’n 15 km zuidelijk van ons hotel. Jullie hebben het monument op de foto gezien.
• Als gevolg van het bezoek van Cook kwamen er talloze Europese bezoekers die vooral ziektes meenamen, waar de lokale bevolking geen weerstand tegen had. Als gevolg daarvan werd de lokale bevolking binnen enkele jaren gehalveerd. Oorlogen tussen diverse stammen binnen Hawai’i hielpen natuurlijk niet mee.
• Begin 19e eeuw werden alle stammen verenigd door Koning Kamehameha. Die zeer open stond voor contact met andere volkeren. Dit ging een poos goed, maar eind 19e eeuw werd de toenmalige regering opzij gezet door de USA, die het tot een US Territorium verklaarden (in 1993 hebben ze officieel excuus aangeboden). In 1959 is Hawai’i de 50e staat van de VS geworden.
• Naast allerlei ziektes, kwamen met de boten ook nog ratten mee. Dit was desastreus voor de vogels op Hawai’i. Hetzelfde probleem was ook op de Bahamas opgetreden, en daar hadden ze als oplossing Mangoesten geïmporteerd (kleine roofdieren). Daar werkte dat prima. Alleen in Hawai’i waren het andere ratten die ten eerste nachtdieren waren, en ten tweede in bomen leefden. Mangoesten daarentegen zijn dagdieren, kunnen niet in bomen klimmen, en aten nog meer vogels op dan de ratten. Het ratten probleem is uiteindelijk opgelost door katten, de Mangoesten lopen nog steeds in grote getale rond…..
• De nationale vis is de: « Humuhumunukunukuapua’a » De naam is in ieder geval langer dan de vis.
• Het geschreven Hawaiiaans is overigens pas na de Europese “bezoeken” geïntroduceerd. De oorspronkelijke bewoners hadden geen geschreven taal. Het alfabet bestaat uit 12 letters: a, e, h,i, k, l, m, n, o, p, u, w. En dan krijg je inderdaad woorden waarbij dezelfde letters vaak voorkomen. Zeker als je de regel hebt dat na een klinker altijd een medeklinker moet komen, of een onderbreking van het woord (taalkundig heet dat een “glottisslag”) dit wordt aangegeven met een ‘
• En tenslotte nog een weetje: er zijn twee staten in de USA waar de temperatuur nog nooit boven de 100 graden F (37,8 graden C) is gekomen: Alaska en……Hawai’i